Leerlingen functioneren beter door vaardigheden te trainen

Hoe kwamen jullie bij het belang van het aanleren van vaardigheden?

Vaardigheden zijn belangrijk omdat je daar zowel in je persoonlijke als in je werkende leven iets aan hebt. Het heeft effect dit bewust te trainen. Denk aan op tijd komen, mondelinge vaardigheden en luisteren als iemand anders praat. Door je bewust te zijn van je eigen vaardigheden leer je makkelijker schakelen.

Hoe ziet dat eruit, vaardigheden trainen bij leerlingen? 

Leerlingen kiezen zelf een vaardigheid waaraan zij gedurende een periode willen werken. Bijvoorbeeld ‘op tijd komen’. Komen ze vaak te laat, is een oplossing een tram eerder te nemen. Ze leren verantwoordelijkheid dragen voor hun gedrag.

Werken leerlingen hier zomaar aan mee?  

Niet direct. We probeerden in het begin gerichte vragen te stellen: Wat ga je doen? Hoe ga je dat doen? Wat is het resultaat? Eigenlijk waren wij vooral aan het werk. Onze Excelsheets konden we niet goed met leerlingen delen. We bedachten dat we MySkills online en vooral ook anders wilden inrichten.  

Tijd om Qompas in te schakelen?

Precies! We zochten contact met Qompas. Zij waren direct enthousiast en wilden dit ook online beschikbaar stellen voor andere scholen. Veel scholen zoeken naar manieren om leerlingen vaardigheden te laten oefenen. Bijvoorbeeld 21th-century skills, studie-, stage- of algemene vaardigheden. In Qompas kunnen scholen met MySkills alle vaardigheden invoeren die zij voor hun leerlingen belangrijk vinden.

Hoe kun je als docent zien dat leerlingen oefenen met hun vaardigheden?

Leerlingen werken zelfstandig met MySkills in de klas, maar ook erbuiten. Zij uploaden bewijzen voor wat ze doen. Komen ze minder te laat, kunnen ze een screenshot van Magister of Somtoday uploaden. Hebben ze bij Nederlands een sollicitatiebrief geschreven, uploaden zij die omdat zij dan aan hun schriftelijke vaardigheden hebben gewerkt. Docenten kunnen hun vorderingen en ontwikkeling bekijken.

Zijn alle docenten overtuigd voorstander?

Wij vinden dit als school belangrijk en dat dragen we uit. Ook Stefan, die inmiddels in de schoolleiding zit. Elke docent begint de les met de lesdoelen op het activeboard plus welke vaardigheden in de les aan bod komen. Aan het eind van de les reflecteren de klas en de docent daarop. Docenten zien dit nu als onderdeel van de les en niet meer als extra werk. Natuurlijk leent de ene les zich meer voor vaardigheden oefenen dan de andere.

Hoe beoordeel je vaardigheden als docent?

In het begin controleerden wij steeds of ze wel aan het oefenen waren, maar dan waren wij weer aan het werk. We besloten het om te draaien. Leerlingen presenteren nu aan ons wat ze hebben gedaan. Als de docent een ander beeld heeft bij een getrainde vaardigheid dan de leerling, wordt het interessant. Een zienswijze uitleggen op basis van argumenten is ook een mooie vaardigheid.

Is daar wel genoeg tijd voor?

Wij maken daar tijd voor. Wij roosteren vijf keer per jaar alle leerlingen uit om gesprekken te voeren over MySkills. We verdelen de leerlingen onder alle docenten. Een kwartier hebben we alle aandacht voor de leerling. Sommigen nemen hun ouders mee. Wij leren de kinderen beter kennen en zij zichzelf ook. Iedereen wordt er blij van.

Hoe kregen jullie het voor elkaar dat leerlingen dit uit zichzelf gingen doen?

Wat van docenten komt, voelt opgelegd. Vaardigheden aanleren doe je echt voor jezelf, vinden wij. Leerlingen kiezen zelf de vaardigheden uit waaraan zij willen werken en komen zelf met bewijzen. In het begin bepaalde het team welke vaardigheden zij moesten trainen. Nu nemen leerlingen zelf het initiatief.

Wat vinden leerlingen ervan?

In het begin was het onwennig. Ze waren gewend om bij wijze van spreken woordjes te leren. Vaardigheden aanleren vonden ze vaag. Is het voor een cijfer, vroegen ze dan. Wij maakten een omslagpunt: ze weten nu dat zij het voor zichzelf doen. Ze vinden dat nu ook echt leuk.

Hebben jullie tips voor andere scholen die MySkills willen invoeren?

• Er moet draagvlak voor zijn in de school.
• Richt een werkgroepje op en begin.
• Verzamel collega’s om je heen die dit ook belangrijk vinden.
• Zorg dat het plan door de directie wordt gesteund.
• Je moet de kans krijgen te experimenteren en fouten te maken.
• De schoolleiding geeft bij vergaderingen de prioriteit aan van vaardighedenonderwijs.
• Het komt regelmatig aan de orde op verschillende plekken, momenten en perioden op school.  
• Scholen kunnen mogelijk NPO-gelden inzetten om MySkills in te voeren. Vaardigheden, cognitie en welbevinden zijn drie belangrijke criteria hiervoor.
• Besef dat je pas goed cognitief kunt functioneren met ontwikkelde vaardigheden.
  
  

Zelf aan de slag?

Je vindt MySkills op de homepage van het leerlingvolgsysteem Qompas DecanenNet, onder de tab 'Schoolgegevens'. Voor vragen over MySkills, bel je met 071 - 581 5590.