moeder helpt dochter met studeren
Onderzoek

Hoe ver zijn scholieren met hun studiekeuze?

Begin november hebben we een steekproef gehouden om te polsen hoe ver scholieren zijn met hun studiekeuze.

Begin november hebben we een steekproef gehouden om te polsen hoe ver scholieren zijn met hun studiekeuze. In totaal hebben 1.252 havo en vwo bovenbouw scholieren meegedaan, waarvan 64% meisjes en 36% jongens. 29% zegt het al te weten, 30% twijfelt nog en de grootste groep, namelijk 41% van de invullers heeft nog geen idee.

Vwo-scholieren

Als we de resultaten per klas bekijken, kunnen we concluderen dat 6 vwo-scholieren het verst zijn met hun studiekeuze. Onder 6 vwo-scholieren is de groep die hun keuze al gemaakt heeft het grootst, namelijk 40%. Maar ook de groep twijfelaars is onder 6 vwo-scholieren relatief het grootst. De keuze komt immers steeds dichterbij.

Verhoudingsgewijs hebben 4 vwo-scholieren, voor wie de keuze nog het verst weg ligt, het vaakst geen idee. Ook 5 vwo- scholieren weten het nog niet, maar daar zien we meer twijfelaars. Opvallend genoeg zeggen meer 4 vwo- dan 5 vwo- scholieren hun keuze al gemaakt te hebben.


Havo-scholieren: geen groot verschil tussen klas 4 en 5


Bij de havisten is het verschil tussen de vierde en vijfde niet zo groot. In verhouding hebben iets meer 4 havo-scholieren ‘geen idee’ ingevuld, maar als we kijken naar het aantal twijfelaars en scholieren die het al weten, zit er tussen 4 en 5 havo-scholieren weinig verschil. 5 havo-scholieren komen op de 2e plek als we kijken naar hoe ver ze zijn met hun studiekeuze. Al lopen ze toch nog aardig wat achter ten opzichte van de 6 vwo-scholieren.

Eindexamenkandidaten


Als we de antwoorden van de eindexamenkandidaten (5 havo en 6 vwo) vergelijken met de overige bovenbouw klassen (4 havo, 4 vwo of 5 vwo) zien we allereerst een logische verdeling. Bijna driekwart van alle scholieren die nog geen idee hebben, doet dit jaar nog geen eindexamen en heeft dus nog even de tijd om een keuze te maken. Van de scholieren die het al weten, zit ongeveer de helft in het eindexamenjaar en de helft in een voorgaande klas.


Nog geen keuze gemaakt


Als we de antwoorden ‘geen idee’ en ‘ik twijfel…’ samenvoegen, zien we dat 65% van de scholieren die dit jaar eindexamen doet, de keuze nog niet gemaakt heeft, tegenover slechts 35% die al wel een studie heeft gekozen. Bij de voorlaatstejaars scholieren heeft 76% nog geen keuze gemaakt.

Profiel


Bij scholieren met een EM-profiel zien we de meest opvallende uitkomsten. Veruit de meeste scholieren met een EM-profiel hebben geen idee of twijfelen. Bovendien heeft de groep EM-scholieren relatief het minst aantal scholieren die al hun keuze gemaakt hebben. Bij de andere profielen liggen de verhoudingen wat gelijkmatiger. Bij de scholieren met een NG-profiel zien we relatief de grootste groep die hun keuze al gemaakt heeft. We kunnen dus concluderen dat EM-scholieren het meest moeite hebben met het maken van hun studiekeuze en NG-scholieren het minst.


Welke studie en waar?

Scholieren die het al weten, konden invullen wat en waar ze van plan zijn te gaan studeren. Net als in de top-50 best bekeken studies, komt Geneeskunde hier ook als meest gekozen studie uit de bus. Maar liefst 21% van de invullers zegt voor deze studie te kiezen.


Verder zien we dat lerarenopleidingen populair zijn, 15% kiest voor een lerarenopleiding waarvan het merendeel (57%) voor de Pabo of Academische Pabo. Ook rechten gerelateerde studies worden gekozen, namelijk door 4% van de invullers. Andere populaire studies zijn Psychologie, Werktuigbouwkunde, Hbo-ICT en Bedrijfskunde.

De meest gekozen onderwijsinstellingen zijn Erasmus Universiteit Rotterdam en Universiteit Utrecht, gevolgd door Universiteit Leiden, Rijksuniversiteit Groningen en TU Delft, met name universiteiten dus. De meest gekozen hbo-instellingen zijn Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en Hogeschool Utrecht.

Twijfelaars


Aan de twijfelaars vroegen we waar ze tussen twijfelen en waarom. Scholieren geven hier voornamelijk aan tussen twee of meerdere studies of richtingen te twijfelen. Veelgenoemde studies zijn wederom Geneeskunde, onderwijs-gerelateerde studies en economie studies. Rechten, Wiskunde, Bedrijfskunde en Technische Informatica werden ook vaker genoemd.

Als ze twijfelen is dat omdat ze meerdere studies interessant en leuk vinden. Ze weten niet zeker of de studie bij ze past, ze de studie aankunnen, of er genoeg banen zijn en of ze er later spijt van krijgen. Ook twijfelen sommigen tussen hbo en wo. Sommigen gaven aan geen goed beeld te kunnen krijgen van een studie, bijvoorbeeld doordat informatie op internet vaak niet klopt. Opvallende dillema’s van scholieren:

  • Geneeskunde of Politie
  • Acteren of Laboratorium werk
  • Economie of Game design
  • Diergeneeskunde of Rechten

 

Ik heb nog geen idee wat ik ga studeren


De grootste groep van alle deelnemers (41%) had nog geen idee. Als redenen gaven zij op dat zij het gewoon nog niet weten, er te veel keuzemogelijkheden zijn, zij veel verschillende interesses hebben, zij niet weten waar ze goed in zijn of nog niet goed geïnformeerd te zijn. Ook zijn ze bang om de verkeerde keuze te maken en voelen zij een druk om maar één kans te hebben een goede studie te kiezen. Ze vragen zich af of ze dat dan over 20 jaar nog steeds leuk vinden.