Interesse in schoolvakken bereikt dieptepunt
Onderzoek onder 270.000 leerlingen toont aan dat interesse in schoolvakken onder havo- en vwo-scholieren niet eerder zo laag was.
Onderzoek onder 270.000 leerlingen toont aan dat interesse in schoolvakken onder havo- en vwo-scholieren niet eerder zo laag was.
Afgelopen schooljaar (2022-2023) zakte de interesse in schoolvakken van zowel havisten als vwo'ers uit klas 3 opnieuw, zo blijkt uit onderzoek van Qompas onder ruim 270.000 leerlingen. 12 jaar geleden vonden havisten hun vakken gemiddeld nog voor 47% interessant, terwijl dit percentage in 2022-2023 is gedaald naar slechts 39%. Bij vwo'ers zien we een vergelijkbare trend, waarbij het interessepercentage in dezelfde periode daalde van 50% naar een (voorlopig) dieptepunt van 44% (figuur 1).
Lichamelijke opvoeding blijft het meest populaire vak onder jongens; meisjes zijn het meest geïnteresseerd in Engels. Informatiekunde en levensbeschouwing worden het minst gewaardeerd (figuur 2).
Onderzoek onder 270.000 havisten en vwo’ers
Qompas, gespecialiseerd in loopbaanoriëntatie- en begeleiding (LOB), analyseerde 12 jaar aan data van 270.000 havisten en vwo’ers uit klas 3. Via de LOB-lesmethode beoordeelden leerlingen hun vakken ter voorbereiding op hun profielkeuze. We vroegen leerlingen om hun oordeel over deze vakken en hoe zij er op dat moment voor stonden.
Interesse van jongens in wiskunde en scheikunde daalt flink
Voor het vak wiskunde zien we bij havo- en vwo-jongens een daling van gemiddeld 10 procentpunten. Ook zien we dat jongens in de leerjaren 2011-2012 tot 2013-2014 aanzienlijk meer interesse toonden in het vak dan meisjes. Sinds 2018-2019 is de interesse voor wiskunde van havo-jongens en vwo-meisjes vrijwel gelijk, maar daalt iets. Vwo-meisjes halen al wel betere cijfers voor wiskunde (6.8) dan havo-jongens (6,2). Havo-meisjes laten het afgelopen jaar een aanzienlijke afname zien in hun waardering van wiskunde. Hetzelfde patroon zien we bij het vak scheikunde bij jongens: het interesseniveau daalt gemiddeld met 10 procentpunten in de afgelopen 12 jaar. Scheikunde is dus niet per se meer een ‘jongensvak’.
Natuurkunde niet automatisch meer favoriet bij jongens: voor het eerst populairder bij vwo-meisjes dan bij havo-jongens
Het is niet meer zo dat jongens automatisch positiever zijn over exacte vakken dan meisjes. Voor het eerst zijn vwo-meisjes vaker geïnteresseerd in natuurkunde dan havo-jongens. Vwo-jongens tonen nog altijd de meeste interesse in het vak (59%), helemaal achteraan zien we de havo-meisjes van wie maar een kwart interesse toont in natuurkunde.
Slechts 1 op de 3 scholieren toont interesse in Nederlands
De interesse in het vak Nederlands is in de afgelopen jaren bij meisjes afgenomen. Bij jongens was de interesse voor Nederlands altijd al laag. Bij jongens is de interesse voor Nederlands stabiel gebleven waarmee jongens en meisjes het vak nu vrijwel gelijk waarderen. Bij Nederlands zien we een opvallend laag percentage dat het vak als “heel interessant” waardeert (figuur 2).
Schoolcijfers waren nog nooit zo laag als het eerste schooljaar na het begin van de coronapandemie (2020-2021)
Havisten en vwo'ers behaalden hun laagste gemiddelde cijfers in het eerste volledige schooljaar na het begin van de coronapandemie (2020-2021). Het afgelopen schooljaar zijn de gemiddelde cijfers weer terug op het niveau van vóór de pandemie. Havisten staan in 2022-2023 gemiddeld een 6,5 voor hun schoolvakken. Vwo’ers hebben gemiddeld een 7,0 op hun rapport. Zowel de havo-meisjes als de vwo-meisjes scoren hoger dan havo-jongens en vwo-jongens.
Figuur 1: Gemiddelde interesse van havisten en vwo'ers in hun schoolvakken.
Figuur 2: Favoriete schoolvakken van havisten en vwo'ers in 2023
Contact:
Mirjam Bahlmann | Woordvoerder en onderzoeker | mtc@qompas.nl
Valery Lambermon | Onderzoeker | valery@qompas.nl